თავი 1. Access  2007-ის ობიექტური მოდელი

1.1. ფორმის თვისებები
ფორმის ჩანართში Format არსებული თვისებები:
  • Caption (წარწერა) – იწერება ფორმის სათაური; 
  • Default View (რეჟიმები გაჩუმებით) – მისი მნიშვნელობებია:
  • Single Form (ერთსტრიქონიანი ფორმა) – ფორმაზე ერთდროულად მხოლოდ ერთი ჩანაწერი გამოიტანება;
  • Continuous Form (ლენტური ფორმა) – ფორმაზე ერთდროულად იმდენი ჩანაწერი გამოიტანება, რამდენიც  ამ ფორმაზე მოთავსდება;
  • Datasheet (ცხრილური ფორმა) – ფორმაზე ჩანაწერები ცხრილის სახით გამოიტანება;
  • Split Form – ერთსტრიქონიან ფორმაზე დამატებით მონაცემები ცხრილური სახითაც  გამოიტანება. ჩანაწერებს შორის გადაადგილება და დათვალიერება მოხერხებულია; 
  • PivotTable (კრებსითი ცხრილი) – ფორმაზე მონაცემები Excel-ის კრებსითი ცხრილის სახით გამოიტანება;
  • PivotChart (კრებსითი დიაგრამა) – ფორმაზე მონაცემები გამოიტანება Excel-ის კრებსითი დიაგრამის სახით;
  • Allow Form View (ფორმის რეჟიმი) – გვიჩვენებს მომხმარებლის მიერ მონაცემების წარმოდგენის ფორმების ცვლილების შესაძლებლობას: მონაცემების წარმოდგენილ იქნეს ფორმის ან ცხრილის სახით.   მისი მნიშვნელობებია: Yes, No;
  • Allow Datasheet View (ცხრილის რეჟიმი) – გვიჩვენებს მომხმარებლის მიერ ფორმის  გადაყვანას ცხრილის წარმოდგენის რეჟიმში. მისი მნიშვნელობებია: Yes, No;
  • Allow PivotTable View (კრებსითი ცხრილი) – გვიჩვენებს მომხმარებლის მიერ ფორმის  გადაყვანას კრებსითი ცხრილის წარმოდგენის  რეჟიმში. მისი მნიშვნელობებია: Yes, No;
  • Allow PivotChart  View (კრებსითი დიაგრამა) – გვიჩვენებს მომხმარებლის მიერ ფორმის  გადაყვანას კრებსითი დიაგრამის წარმოდგენის  რეჟიმში. მისი მნიშვნელობებია: Yes, No;
  • Allow Layout View – გვიჩვენებს მომხმარებლის მიერ ფორმის  გადაყვანას სქემურ რეჟიმში;
  • Scrool Bars (გადაფურცვლის ზოლები) – ფორმაზე დაპროექტებული ყველა მართვის ელემენტი  თუ არ თავსდება მაშინ შეიძლება ფორმაზე გამოტანილი იქნეს ვერტიკალური ან ჰორიზონტალური ან ერთდროულად ვერტიკალური და ჰორიზონტალური გადაფურცვლის ზოლები; 
  • Picture, Picture Type, Picture Size Mode, Picture Alignment, Picture Tiling – სურათის თვისებები საშუალებას იძლევიან ამორჩეულ და გაწყობილ იქნეს ფორმის ფონად გამოყენებული რასტრული გამოსახულების ატრუბუტები;
  • Width –  ფორმის სიგანე;
  • Auto Center – ფორმის გაღებისას ავტომატურად ფორმის ეკრანის ცენტრში მოთავსება. მისი მნიშვნელობებია: Yes, No;
  • Fit to Screen – ფორმის სიგანის ავტომატურად ადაბტაცია ეკრანის ზომასთან. მისი მნიშვნელობებია: Yes, No;
  • Record Selection (ჩანაწერის გამოყოფის უბანი) – ფორმაში მარცხენა მხარეს არის ნაცრისფერი ვერტიკალური ზოლი. მისი მონიშვნის შემდეგ შეიძლება ჩანაწერის ასლის აღება. მისი მნიშვნელობებია: Yes, No; 
  • Navigation Buttons (ჩანაწერების ნავიგაციის ღილაკები) –  ფორმის ქვედა მხარეს განლაგებული მართვის ელემენტებია. მათი საშუალებით ხორციელდება ჩანაწერებზე გადასვლა: პირველ, ბოლო, წინა, შემდეგ ჩანაწერზე. მისი მნიშვნელობებია: Yes, No;
  • Navigation Caption – ჩანაწერების ნავიგაციის ღილაკების დასახელება;
  • Dividing Line (გამყოფი ხაზი) – ლენტური სახით ფორმის გამოტანისას ჩანაწერებს შორის ხაზის გამოტანა. მისი მნიშვნელობებია: Yes, No;
  • Close Button –  ფორმაზე დახურვის ღილაკის გამოტანა.  მისი მნიშვნელობებია: Yes, No;
  • Min Max Buttons – ფორმაზე ფორმის მაქსიმალურ ან მინიმალურ ზომად გადაყვანის ღილაკების გამოტანა. მისი მნიშვნელობებია: Yes, No;
  • Split Form Size – უჩვენებს ფორმის გაყოფის  ზომას. გაჩუმებით მისი მნიშვნელობაა Auto. ეს თვისება ფაქტობრივად აქტიურდება, მაშინ როცა თვისების Default View მნიშვნელობაა Split Form;
  • Split Form Orientation – მაშინ როცა თვისების Default View მნიშვნელობაა Split Form გვიჩვენებს ფორმაზე ცხრილის მოთავსებას ჰორიზონტალურად ან ვერტიკალურად ან მარჯვნივ ან მარცხნივ;
  • Split Form Splitter Bar – მაშინ როცა თვისების Default View მნიშვნელობაა Split Form ფორმის გაყოფის ხაზის გამოჩენა ან გადამალვა;
  • Split Form Datasheet – მაშინ როცა თვისების Default View მნიშვნელობაა Split Form გვიჩვენებს ფორმაზე არსებული მონაცემების წაკითხვის, რედაქტირების რეჟიმებს. მისი მნიშვნელობებია: Allow Edits, Read Only;
  • Split Form Printing – გვიჩვენებს ფორმის ან ცხრილის დაბეჭდვას;
  • Save Splitter Bar Position – გვიჩვენებს შენახული იქნება თუ არა ბაზასთან მუშაობის უკანასკნელი წერტილი. გაჩუმებით მისი მნიშვნელობაა Yes;
  • Subdatasheet Expanded – გვიჩვენებს დამოკიდებული ფორმის სრული ფორმატის გამოჩენას ან გადამალვას;
  • Subdatasheet Height – მიეთითება  დამოკიდებული ფორმის მაქსიმალური  ზომა;
  • Grid X (დანაყოფების რიცხვი X ღერძის მიმართ), Grid Y(დანაყოფების რიცხვი Y ღერძის მიმართ) –  ფორმის კონსტრუირების რეჟიმში ჰორიზონტალუ-რი და ვერტიკალური ხაზების გამოტანა;
  • Layout for Print (ფორმატი დასაბეჭდად) – გვიჩვენებს დაბეჭდვის დროს ეკრანის ან პრინტერის შრიფტების გამოყენებას;
  • Orientation – გვიჩვენებს ბეჭდვის თანმიმდევრობას მარცხნიდან მარჯვნივ ან პირიქით (არაბული შრიფტით დაბეჭდვის შემთხვევაში);
  • Palette Source – ფორმის ფერის წყაროს მითითება;
  • Auto Resize (ზომის ავტომატურად ცვლილება) – ფორმაზე გამოტანილი ჩანაწერების რაოდენობის მიხედვით ფორმის ზომის ავტომატურად შეცვლა. მისი მნიშვნელობებია: Yes, No;
  • Border Style (ჩარჩოს სტილი) – მისი მნიშვნელობებია:
  • None (არარსებობა) – ფორმა შეერწყმება დანართის ფორმას;
  • Thin (წვრილი) – ფორმის ზომების შეცვლა შეუძლებელია. ეს სტილი გამოიყენება მცურავი ფორმისთვის;
  • Sizible (ცვალებადი) – ფორმის ზომების ცვლილება შესაძლებელია;
  • Dialog (დიალოგური ფანჯარა) – ზომების შეცვლა შეუძლებელია. ეს თვისება ხშირად გამოიყენება მოდალური, მცურავი ფორმისთვის;  
  • Control Box (ფანჯრის ღილაკები) – ფანჯრის დახურვის, ზომის მინიმიზაციის ან მაქსიმიზაციის ღილაკების გამოტანა ან გადამალვა. მისი მნიშვნელობებია: Yes, No;
  • Moveable (გადაადგილების შესაძლებლობა) – მომხარებლის მიერ ფორმის ეკრანზე გადაადგილების შესაძლებლობა. მისი მნიშვნელობებია: Yes, No;
ფორმის ჩანართში Data არსებული თვისებები:
  • Record Source (მონაცემების წყარო) – მიეთითება მონაცემების წყარო ცხრილის, შეკითხვის სახელი ან SQL-ის ინსტრუქცია;
  • Records Type (ჩანაწერების ტიპი) – იხ. გვ.18
  • Filter (ფილტრი) – მიეთითება მონაცემების ამორჩევის კრიტერიუმი საკვანძო სიტყვა Where-ს გარეშე. ამ თვისებაში მითითებული ამორჩევის კრიტერიუმით ჩანაწერების ამორჩევა ხორციელდება ფორმის ჩატვირთვისას;
  • Filter On Load – გვიჩვენებს ფორმის ჩატვირთვის დროს ფილტრის გამოყენებას/არგამოყენებას;
  • Order By (დახარისხების წესი) – მიეთითება ველები, რომელთა მიხედვით უნდა მოხდეს ჩანაწერების დახარისხება;
  • Order By On Load – გვიჩვენებს ფორმის ჩატვირთვის დროს მონაცემების დახარისხების შესაძლებლობას;
  • Allow Filters (ფილტრის გამოყენება) – ფილტრის გამოყენების შესაძლებლობა. მისი მნიშვნელობებია: Yes, No;
  • Allow Edits,  Allow  Deletions,  Allow Additions (ცვლილების, ამოშლის, დამატების ნებართვა) – მნიშვნელობები: Yes, No;
  • Data Entry (მონაცემების შეტანა) – მისი მნიშვნელობებია: Yes, No. თუ მნიშვნელობაა Yes, მაშინ მომხარებელს მხოლოდ ჩანაწერის დამატება შეუძლია;
  • Record Locks (ჩანაწერების ბლოკირება) – მისი მნიშვნელობებია: No Locks (ბლოკირების გარეშე), All Records (ყველა ჩანაწერი), Edited Record (რედაქტირების ბლოკირება).
ფორმის ჩანართში Other არსებული თვისებები:
  • Pop Up (მცურავი ფანჯარა) – მისი მნიშვნელობებია Yes, No. თუ მნიშვნელობაა Yes, მაშინ ეკრანზე ფორმა  სხვა ფორმების ზევით მოთავსდება. როგორც წესი მომხმარებლის დიალოგურ ფანჯარის Pop Up-ის მნიშვნელობაა Yes. ამავე დროს თვისების Modal მნიშვნელობაც Yes-ია;
  • Modal (მოდალური ფანჯარა) – მისი მნიშვნელობებია Yes, No. თუ მნიშვნელობაა Yes, მაშინ მოდალუ-რი ფანჯრიდან ფოკუსის გადატანა სხვა ობიექტზე ფორმაზე, ანგარიშგებაზე, მხოლოდ ფორმის დახურვის შემდეგ შეიძლება; 
  • Display on SharePoint Site - გვიჩვენებს საითზე ფორმის გამოტანას ან გადამალვას; 
  • Cycle (ტაბულაციის ციკლი) – მისი მნიშვნელობებია:
  • All Records (ყველა ჩანაწერი) – Tab კლავიშზე დაჭერის შემდეგ კურსორი გადადის ფორმაზე დატანილ მართვის ელემენტებზე. ბოლო მართვის ელემენტზე გადასვლის შემდეგ – შემდეგ ან წინა ან პირველ ან ბოლო ჩანაწერზე;
  • Current Record (მიმდინარე ჩანაწერი) –  Tab კლავიშზე დაჭერის შემდეგ კურსორი გადადის მხოლოდ ფორმაზე დატანილ მართვის ელემენტებზე;
  • Current Page (მიმდინარე გვერდი) – Tab კლავიშზე დაჭერის შემდეგ კურსორი გადადის მხოლოდ  მიმდინარე გვერდის მართვის ელემენტებზე.
  • Ribbon Name – მიეთითება მომხარებლის მიერ შექმნილი ინტერფეისის სახელი, რომელითაც ჩვენს მიერ დატანილი ღილაკებით ხორციელდება ფორმების, ცხრილების გამოტანა ეკრანზე, პროგრამების გაშვება; 
  • Menu Bar (მენიუთა სტრიქონი) – ფორმის გაღებისას გამოიტანება/არგამოიტანება ჩვენს მიერ შემუშავებული  ფორმასთან დაკავშირებული მენიუთა სტრიქონი;
  • Toolbar (ინსტრუმენტული პანელი) – ფორმის გაღებისას გამოიტანება/არგამოიტანება ჩვენს მიერ შემუშავებული ფორმასთან დაკავშირებული ინსტრუმენტული პანელი;
  • Shortcut Menu (კონტექსტური მენიუ), Shortcut Menu Bar – ფორმის ნებისმიერ ადგილზე თაგუნას მარჯვენა ღილაკზე დაწკაპუნებისას გამოიტანება /არგამოიტანება ჩვენს მიერ შემუშავებული კონტექსტური მენიუ ან მისი ხატულა;
  • Help File, Help Context Id – მიეთითება შემხსენებლის ფაილის მისამართი;
  • Has Module (მოდულის არსებობა) – კლასის მოდულის არსებობა/არარსებობა. თუ ფორმასთან არ არის დაკავშირებული კლასის მოდული, მაშინ თვისების მნიშვნელობა No ზრდის სისტემის მწარმოებლურობას, ამცირებს ფორმისა და ბაზის ჩატვირთვის დროს;
  • Use Default Paper Size – ფორმის დაბეჭდვისას ქაღალდის ზომები გაჩუმებით;
  • Tag – შეიძლება შენახულ იქნეს ინფორმაცია ფორმის შესახებ. 

ფორმის თვისებების გაგრძელება-მაგალითები